Τα περισσότερα παιδιά όταν γεννιούνται τείνουν να έχουν μικρότερη κάτω γνάθο σε σύγκριση με την άνω γνάθο τους αλλά, καθώς μεγαλώνουν, η κάτω γνάθος σταδιακά φτάνει το μέγεθος της άνω γνάθου καθιστώντας το πρόσωπο συμμετρικό και φυσιολογικό. Ωστόσο, ορισμένα μωρά γεννιούνται με αφύσικα μικρότερο σαγόνι. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται μικρογναθισμός (ή μικρογναθία).
Μια υπερβολικά μικρή κάτω γνάθος μπορεί να κάνει τη γλώσσα να βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με τη κανονική της θέση και να μπλοκάρει έτσι τον αεραγωγό στο στόμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στην αναπνοή, στο φαγητό και στον ύπνο. Η κατάσταση αυτή, μπορεί να είναι από ήπια μέχρι πολύ σοβαρή. Σε ήπιες περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να έχουν προβλήματα με τη σίτιση (τα συμπτώματα περιλαμβάνουν προβλήματα στη φυσιολογική αύξηση του βάρους ή να κουράζονται ενώ αναπνέουν κατά τη διάρκεια των γευμάτων) ή αποφρακτική άπνοια ύπνου (ο αεραγωγός διακόπτεται κατά διαστήματα από τη γλώσσα κατά τη διάρκεια του ύπνου). Σε σοβαρές περιπτώσεις, τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται τραχειοστομία (δηλαδή μια οπή στο λαιμό που επιτρέπει τον αέρα να εισέρχεται μέσω της οπής στους πνεύμονες και όχι μέσω του στόματος).
Η διόρθωση της ανωμαλίας της οστεογένεσης της κάτω γνάθου είναι μια χειρουργική διαδικασία που επιμηκύνει το οστό της κάτω γνάθου. Καθώς το σαγόνι κινείται προς τα εμπρός, η γλώσσα μετατοπίζεται επίσης προς τα εμπρός για να ανοίξει τον αεραγωγό και να αποτραπεί η απρόσκοπτη λειτουργία του αεραγωγού. Ο στόχος του πλαστικού χειρουργού που θα προχωρήσει στην επέμβαση αυτή είναι να ανοίξει ο αεραγωγός για καλύτερη αναπνοή, σίτιση και υγιή ανάπτυξη.
Για να γνωρίζετε αν το παιδί σας χρειάζεται να καταφύγει σε μια τέτοια επέμβαση χρειάζεται ειδική εξέταση. Μια μελέτη ύπνου μας δείχνει πόσο σοβαρή είναι η απόφραξη του αεραγωγού και αν σχετίζεται μόνο με τη γλώσσα ή άλλες αιτίες. Επίσης, με την ενδοσκόπηση, μια μεγάλη σε μήκος και πολύ λεπτή βιντεοκάμερα εισέρχεται από το στόμα, ελέγχεται η εικόνα στο εσωτερικό του αεραγωγού και μας δείχνει εάν η γλώσσα ή άλλες δομές ενδέχεται να εμποδίζουν τον αεραγωγό.
Επειδή η απόφραξη των αεραγωγών είναι συνήθως παρούσα κατά τη γέννηση, πολλά μωρά υποβάλλονται στις παραπάνω διαδικασίες τις πρώτες εβδομάδες της ζωής, αρκετά από αυτά ενώ βρίσκονται ακόμη στο μαιευτήριο μετά τη γέννησή τους. Ωστόσο, ορισμένα μωρά και παιδιά που έχουν ήπιες μορφές απόφραξης και αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τη σίτιση και την αναπνοή μπορεί να μην διαγνωστούν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Συχνά, ακόμη κι οι έφηβοι μπορούν να αντιμετωπίζουν φαινόμενα άπνοιας ύπνου και αναπνευστικά προβλήματα. Εάν παρατηρήσετε τέτοια δείγματα, ο παιδίατρος ή ο νεογνολόγος σας μπορεί να αναγνωρίσει αυτά τα συμπτώματα και να σας συστήσει την περαιτέρω διερεύνηση.
Η διόρθωση της γνάθου μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία, με χειρουργική επέμβαση, όπου γίνεται τομή στο δέρμα κάτω από την κάτω γνάθο ή εσωτερικά στο στόμα μπροστά από τα δόντια της κάτω γνάθου . Στη συνέχεια γίνεται προσεκτική τομή στο οστό της κάτω γνάθου, το οποίο επιτρέπει να σχηματιστεί ένα μικρό κενό στο οστό και ο «διατατήρας», μια μεταλλική συσκευή, ενώνεται με την κάτω γνάθο. Αυτό το μικρό κενό που δημιουργείται στη συνέχεια γεμίζει με οστό, ενώ ο διατατήρας κάνει το άνοιγμα μεγαλύτερο κάθε μέρα για να επιτρέπει όλο και περισσότερο οστό να σχηματιστεί. Αυξάνοντας αυτό το κενό και αφήνοντάς το να γεμίσει με οστική μάζα, το σαγόνι μεγαλώνει στα σημεία που είχε αναπτυχθεί ελλιπώς. Ο διατατήρας πρέπει να «περιστρέφεται» (προσαρμόζεται κάθε μέρα) για να διευρύνει το κενό. Αυτή η περίοδος διαρκεί συνήθως 2-4 εβδομάδες ή και περισσότερο, ανάλογα με το πόσο χρειάζεται να τεντωθεί η κάτω γνάθος. Μετά από αυτό, ο διατατήρας παραμένει στη θέση αυτή για 4-6 εβδομάδες για να επιτρέψει στο νεοσυσταθέν οστό να σκληρύνει και να σφίξει. Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η περίοδος, ο διατατήρας αφαιρείται.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες η διόρθωση της μικρογναθίας μπορεί να γίνει και με μια τεχνική προώθησης τμήματος του οστού της κάτω γνάθου προς τα εμπρός καθώς επίσης και με την τοποθέτηση ενθέματος σιλικόνης.
Σε κάθε περίπτωση, ο πλαστικός χειρουργός θα σας εξηγήσει αναλυτικά τι πρέπει να αναμένετε βήμα-βήμα κατά τη διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας.
